划科(Corixidae),又称水椿象科或水蝽科,是半翅目下唯一的科,属于划蝽总科(Corixoidea)。该科主要生活在池塘和溪流等淡水环境中,部分物种也能适应高盐度水域。划蝽科种类繁多,全球已知约500多种,包括55个属,其中最著名的是Sigara属。在美国,划蝽科昆虫被称为水船夫,因为它们的后腿特化成船桨状,能在水中划行。

地位

分类地位昆虫纲Insecta半翅目Hemiptera划蝽科Corixidae描述体长2.5-15毫米,体多狭长,成两侧平行的流线型。在较淡的底色上具有典型的斑马式的黑色横走斑纹,很易识别。头部后缘多少覆盖在前胸背板上。前足一般粗短,跗节1节,特化加粗为匙形;后足游泳式。

世界已知550多种,我国有51种。生活在各式静水和缓慢流动的水体中,从小水塘到大湖泊都有分布,一些种类在高盐湖泊中也能生存。基本上以藻类为食。多数种类能发音,有很强的趋光性。

半翅目

翅亞目(拉丁文:heteroptera)是昆蟲綱半翅目底下三個亞目的其中一個,全世界約有超過4萬種。異翅亞目包括椿象、水黽、紅娘華、水螳螂等昆蟲。由於透過分子系統解析,發現異翅亞目的物種與颈喙亚目的物種近似,有討論指這兩類物種的再分類有商的餘地。

分類的問題

在現代的分類,「異翅亞目」這名詞有以下兩個完全不同的意思:一般來說,異翅亞目的昆蟲都會被列為昆蟲綱半翅目底下三個亞目的其中一個;或會被列為半翅目前喙亞目(Prosorrhyncha)底下一個無級別(rankless)的非林奈單子群(monophyleticgrouping)。水黽(Gerromorpha)及隱角椿象(Nepomorpha)兩個下目包含了這個亞目大多數的水生及半水生物種。餘下的物種,都被歸入臭蟲下目(Cimicomorpha)及椿象下目(Pentatomomorpha)中。因此,亦有其他分類把本亞目的物種先分為陸棲椿下目(InfraorderGEOCORISA)及兩棲椿象下目(InfraorderAMPHIBICORISA),然後再細分下去。

物種

M.Carver(1991年)分類

以下是根據M.Carver等在1991年的分類。

Peloridioidea

鞘喙蝽科Peloridiidae

Enicocephaloidea

奇蝽科Enicocephalidae

Aenictopecheidae

鞭蝽總科Dipsocoroidea

蝽科Ceratocombidae

鞭蝽科Dipsocoridae

Hypsipterygidae

毛角蝽科(裂蝽科)Schizopteridae

Stemmocryptidae

水蝽總科Mesovelioidea

水蝽科Mesoveliidae

Hebroidea

膜蝽科Hebridae

Hydrometroidea

Paraphrynoveliidae

大寬黽蝽科Macroveliidae

尺蝽科Hydrometridae

黽蝽總科Gerroidea

珊瑚水黽科(海蝽科)Hermatobatidae

寬肩蝽科Veliidae

黽蝽科水黾科

Leptopodoidea

細蝽科(細足蝽科)Leptopodidae

珊瑚微黽科(涯蝽科)Omaniidae

Saldoidea

濱蝽科Aepophilidae

跳蝽科Saldidae

蝎蝽總科Nepoidea

蝎蝽科Nepidae

負蝽科负子蝽科

Octeroidea

蜍蝽科Ochteridae

蟾蝽科Gelastocoridae

划蝽總科Corixoidea

划蝽科Corixidae

Naucoroidea

水蝽科Naucoridae

仰蝽總科Notonectoidea

仰蝽科Notonectidae

涉水蝽科(固頭蝽科)Pleidae

蚤蝽科Helotrephidae

臭蟲總科Cimicoidea

花蝽科Anthocoridae

臭蟲科Cimicidae

寄蝽科Polyctenidae

Plokiophilidae

Medocostidae

寬翅蝽科(捷蝽科)Velocipedidae

姬蝽科Nabidae

盲蝽科總科Miroidea

盲蝽科Miridae

駝蝽科Microphysidae

Tingoidea

等翅軍配蟲科Vianaididae

蝽科Tingidae

短足蝽科Joppeicidae

Thaumastocoroidea

突眼蝽科(櫚蝽科)Thaumastocoridae

獵蝽總科Reduvioidea

Pachynomidae

獵蝽科猎蝽科

扁蝽總科Aradoidea

扁蝽科Aradidae

蝽科Termitaphididae

Idiostoloidea

象蝽科Idiostolidae

Piesmatoidea

擬網蝽科Piesmatidae

長蝽總科Lygaeoidea

束蝽科Colobathristidae

束長蝽科Malcidae

錘角蝽科Berytidae

長蝽科Lygaeidae

大紅蝽科Largidae

紅蝽科Pyrrhocoridae

緣蝽總科Coreoidea

緣蝽科Coreidae

蛛蝽科Alydidae

姬緣蝽科Rhopalidae

蝽總科Pentatomoidea

異蝽科Urostylidae

蝽科Plataspididae

隆背蝽科Thyreocoridae

Megarididae

Canopidae

三節蝽科Phloeidae

廣額蝽科Thaumastellidae

土蝽科Cydnidae

同蝽科Acanthosomatidae

澳絲蝽科Lestoniidae

荔蝽科Tessaratomidae

盾蝽科Scutelleridae

兜蝽科Dinidoridae

椿象科Pentatomidae

Brues昆虫分类

以下為根據Brues昆虫分类表在異翅亞目底下的分類:

顯角椿類Gymnocerata

盾蝽總科Scutelleroidea

黑蝽科Corimelænidæ

蝽科Plataspididæ

土椿象科Cydnidæ

盾椿象科Scutelleridæ

椿象科Pentatomidæ

刺肩蝽科Podopidæ

盾蝽科Tahitocoridæ

緣蝽總科Coreoidea

姬緣蝽科Corizidæ

緣椿象科Coreidæ

蛛緣椿象科Alydidæ

水黽總科Gerroidea

水黽科Gerridæ

闊黽椿科Veliidæ

扁椿象總科Aradoidea

前啄蝽科Isodermidæ

扁椿象科Aradidæ

盲蝽科Termatophylidæ

短啄蝽科Dysodiidæ

水際椿象科Saldidæ

榈蝽科Thaumastotheriidæ

水椿象科Mesoveliidæ

微水黽科Hebridæ

絲黽科Hydrometridæ

蝙蝠椿象科Leotichidæ

長椿象總科Lygæoidea

長椿象科Lygæidæ

隆頭椿象科Hyocephalidæ

锤角蝽科Neididæ

束腰椿象科Colobothristidæ

红蝽科Pyrrhocoridæ

大眼水椿象科Macroveliidæ

軍配蟲總科Tingoidea

Piesmidæ

軍配蟲科Tingidæ

刺椿象總科Reduvioidea

Henicocephalidæ

粗角刺蝽科Phymatidæ

刺椿象科Reduviidæ

Ploiariidæ

Nabidæ

短足椿象科Joppeicidæ

Polyctenoidea

寄生椿象科Polyctenidæ

臭蟲總科Cimicoidea

Aepophilidæ

臭蟲科Cimicidæ

寬翅椿象科Velocipedidæ

花椿象科Anthocoridæ

盲蝽科Miridæ

駝椿象科Microphysidæ

樹椿象科Isometopidæ

蝽科Leptopodidæ

鞭角椿象總科Dipsocoroidea

鞭角椿象科Dipsocoridæ

蚤椿象科Schizopteridæ

沼蝽象總科Helotrephoidea

沼椿象科(又名水蚤蝽科)Helotrephidæ

Cryptocerata

Nerthridæ

蟾蜍椿象科(又名拟蟾蝽科)Ochteridæ

潛水椿象科(又名潜蝽科)Naucoridæ

紅娘華科(又名蝎蝽科)Nepidæ

田鱉科(又名负子蝽科)Belostomatidæ

仰泳蟲科(又名仰泳蝽科)Notonectidæ

水椿象科(又名划蝽科)Corixidæ

白蟻蝽科Termitaphididæ

差異

在Carver存在的Coleorrhyncha(鞘喙椿象科Peloridiidæ、涉水椿象科Pleidæ),在Brues分類中不屬於異翅亞目,而屬於胸喙亞目。

参考资料